Filistinlilerin “baskın” olarak nitelediği ziyaret sırasında Bakan Ben-Gvir’i bir insansız hava aracı ve kalabalık bir polis ordusu korudu. Bakanın hareketi büyük tepki çekerken, korkulduğu gibi şiddet olayları yaşanmadı. Doğu Kudüs’te bulunan Mescid-i Aksa, 1994’ten beri Ürdün Krallığı’na bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresi’nin himayesinde bulunuyor. Girişler normalde vakfın iznine tabi ve Müslüman olmayanların ibadetine kapalı.
İLK İHLALİ DEĞİL
Ancak fanatik Yahudi cemaatler zaman zaman İsrail polisi eşliğinde kutsal mabede baskınlar düzenliyor. Ben-Gvir, İsrail parlamentosu Knesset’e girdiği Nisan 2021’den beri defalarca benzer ihlallerde bulundu. Ancak bu, son 5 yılda bakan düzeyinde gerçekleşen ilk ihlal oldu. Dönemin muhalefet lideri Ariel Şaron’un 2000 yılındaki tartışmalı ziyareti, 2005’e kadar süren ikinci Filistin intifadasını tetikleyen olaylardan olmuştu.
HAMAS İLE LAF DALAŞI
Filistin yönetimi “baskın” diye nitelediği ziyareti kınadı. Açıklamada, “Bu görülmemiş provokasyon gerilimi tırmandıracak” denildi. Gazze Şeridi’ni kontrol eden Hamas, Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya girmesinin “gerginliğin fitilini ateşleyeceği” uyarısında bulunmuş, böyle bir ziyaretin “kırmızı çizginin aşılması” anlamına geleceğini bildirmişti. Ben-Gvir “Hamas beni tehdit ederek caydıracağını düşünüyorsa o zamanların geride kaldığını anlamaları gerek” derken Başbakan Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada ise ziyaretin statükoyu değiştirmeye yönelik olmadığı belirtilerek “Hamas’ın diktelerine boyun eğmeyeceğiz” denildi.
ABD VE ARAP ÜLKELERİNDEN TEPKİ
Ancak yeni bakana kendi ülkesi ve müttefiklerinden de tepki geldi. İsrail’de geçen haftaya kadar başbakanlık koltuğunda oturan muhalefet lideri Yair Lapid, “Bu ziyaret şiddete yol açacak ve insanların hayatına mal olacak” diyerek eleştirdiği Ben-Gvir için “Ortadoğu’nun en sorumsuz adamı” dedi. Ürdün Dışişleri Bakanı, İsrailli bakanı “Mescid-i Aksa’ya zorla girmek ve kutsallığını ihlal etmekle” suçladı. İsrail ile Hamas arasında 2021’deki 11 günlük savaşın bitmesinde arabulucu olan Mısır’ın yanı sıra Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de ziyareti kınadı. ABD Dışişleri Bakanlığı da ziyaretten “derin endişe duyduklarını” ve “statükoyu tehlikeye atan hareketlerin kabul edilemeyeceği” belirten bir açıklama yayınladı.
IRKÇI SÖYLEMLERİ DİKKAT ÇEKİYOR
– Bakanlık koltuğuna 29 Aralık’ta oturan aşırı sağcı Itamar Ben-Gvir, Filistinlilere yönelik ırkçı söylemleriyle biliniyor.
– Marjinal bir parti olan “Yahudi Gücü”nün lideri, iktidara geri dönen Binyamin Netanyahu’nun koalisyon ortağı oldu.
– Ben-Gvir, İsrail devletini desteklemeyen Arapların ülkeden kovulmasını ve Batı Şeria’nın ilhak edilmesini savunuyor.
– Bir dönem odasındaki duvarda, 1994 yılında 29 Filistinliyi katleden terörist Baruch Goldstein’in portresi asılıydı.
TÜRKİYE’DEN KINAMA
Dışişleri Bakanlığı, İsrailli Bakan Itamar Ben Gvir’in Harem-i Şerif ziyaretini kınadı. Açıklamada şöyle dendi: “İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in İsrail polisinin koruması altında Mescid-i Aksa’ya yönelik gerçekleştirdiği provokatif eylemi endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz. İsrail’i Kudüs’teki dini mekanların statüsünü ve kutsiyetini ihlal edecek ve bölgede gerginliğin tırmanmasına neden olacak bu tür provokasyonların engellenmesi için sorumlulukla hareket etmeye davet ediyoruz.”